مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی سنگ های آذرین شرق قاسم آباد دهنه (جنوب غرب نیشابور)

چکیده منطقه قاسم آباد دهنه، در فاصله 40 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان نیشابور واقع شده و از لحاظ تقسیم¬بندی تکتونیکی، بخشی از زون سبزوار می¬باشد. ترکیب سنگهای بیرونی از تراکی آندزیت تا داسیت باسن ائوسن و سنگهای درونی از آلکالی فلدسپارگرانیت تا دیوریت باسن الیگومیوسن در تغییر است. کانی های اصلی تشکیل دهنده سنگ¬ها شامل: پلاژیوکلاز (لابرادوریت تاالیگوکلاز)، آلکالی فلدسپار،کوارتز و کانی¬های مافیک شامل آمفیبول¬های سبز، بیوتیت وکلینوپیروکسن و کانی¬های فرعی شامل اسفن، آپاتیت، زیرکن و کانی¬ های اوپاک می¬باشد. از کانی¬های ثانویه می توان به اکتینولیت، سرسیت، اپیدوت، کلریت وکلسیت اشاره کرد. نتیجه آنالیز مایکروپروپ ترکیب کلینوپیروکسن در واحدهای پیروکسن آندزیت، تراکی آندزیت ودیوریت در حد دیوپسید و اوژیت می¬باشد. دمای تبلور این کانی¬ها از 1121 تا 1227 درجه سانتی گراد و بارومتری کلینوپیروکسن منطقه نیز حاکی از تبلور آن¬ها در فشار 1/0 تا 5-10کیلوبار بوده است. اطلاعات آنالیز مایکروپروپ ترکیب آمفیبول¬ هورنبلند مونزوگرانیت در واحدهای آمفیبول دیوریت و آندزیت در گروه کلسیک می باشد. دما از حاشیه به مرکز از1/756 به88/821 سانتیگراد متغیر است و فشار کمتر از 6/6 کیلو بار در زمان تبلور است. این کانی¬ها از نظر عناصر نادر خاکی به ویژه عناصر نادر خاکی سبک، بسیار غنی بوده و دارای بی¬هنجاری eu هستند. این واحدها طبق نمودارهای ژئوشیمیائی کالک¬آلکالن، اغلب متاآلومین و از تیپ i هستند. موقعیت زمین ساختی توده نفوذی قاسم¬آباد دهنه، باررژیم تکتونیکی قوس¬های آتشفشانی مرتبط بافرورانش حاشیه فعال قاره¬ا¬ی قابل مقایسه است. منبع ماگمائی، حاصل از ذوب بخشی گوشته و پوسته زیرین می¬باشد.